Chia sẻ bởi Chris Raroque
Trong thời đại công nghệ phát triển vượt bậc, việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ lập trình không còn là điều xa lạ. Nếu bạn đang tìm kiếm cách tăng năng suất và xây dựng ứng dụng nhanh chóng, bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách tôi đã xây dựng một ứng dụng hoàn chỉnh chỉ trong một tuần nhờ AI. Với quy trình thực tế và những lời khuyên hữu ích, bạn sẽ thấy rằng AI không chỉ là công cụ hỗ trợ mà còn là "trợ thủ đắc lực" giúp bạn đạt được kết quả ấn tượng.
Tại sao AI lại quan trọng trong phát triển ứng dụng?
Trước khi đi vào chi tiết, hãy cùng nhìn nhận vai trò của AI trong lập trình. Nhiều người cho rằng AI có thể thay thế hoàn toàn lập trình viên, trong khi số khác lại nghĩ nó chỉ tạo ra mã code kém chất lượng. Thực tế, sau gần hai năm sử dụng AI để xây dựng bốn ứng dụng năng suất, tôi nhận ra rằng AI nằm ở giữa hai thái cực này. Nó không thay thế con người, nhưng nếu biết cách sử dụng, AI có thể giúp bạn tăng năng suất lên gấp 10 lần so với trước đây.
Quy trình 4 bước xây dựng ứng dụng với AI
Để xây dựng ứng dụng nhanh chóng và hiệu quả, tôi đã phát triển một quy trình gồm 4 bước rõ ràng. Quy trình này giúp giảm thiểu lỗi và tiết kiệm thời gian đáng kể. Dưới đây là các bước cụ thể mà tôi đã áp dụng khi xây dựng ứng dụng trợ lý họp Lily chỉ trong một tuần.
Bước 1: Xây dựng giao diện (UI) với dữ liệu giả
Bước đầu tiên là tạo giao diện người dùng (UI) bằng dữ liệu giả (dummy data). Lý do tôi chọn cách này là để AI tập trung hoàn toàn vào việc thiết kế giao diện mà không phải lo lắng về dữ liệu hoặc logic phía sau. Điều này giúp giảm thiểu lỗi và cho phép tôi nhanh chóng hình dung được giao diện mong muốn.
- Cách thực hiện: Tôi cung cấp một lời nhắc (prompt) đơn giản cho AI, yêu cầu tạo giao diện cơ bản mà không cần phong cách phức tạp. Ví dụ, với ứng dụng Lily, tôi chỉ yêu cầu tạo giao diện danh sách cuộc họp mà không cần kết nối dữ liệu thực.
- Lợi ích: Sau khi có giao diện, tôi có thể dễ dàng điều chỉnh nếu cần và quan trọng hơn, AI sẽ hiểu rõ hơn về cấu trúc dữ liệu cần thiết cho giao diện này.
Bước 2: Thiết kế cấu trúc dữ liệu và backend
Sau khi giao diện hoàn tất, tôi chuyển sang bước xây dựng cấu trúc dữ liệu và backend. Đây là lúc AI thực sự phát huy sức mạnh trong việc tự động hóa các tác vụ phức tạp.
- Cách thực hiện: Tôi yêu cầu AI tạo mô hình dữ liệu dựa trên giao diện đã xây dựng. Với ứng dụng Lily, tôi sử dụng Supabase làm cơ sở dữ liệu và yêu cầu AI tạo schema cho các cuộc họp và tin nhắn bản ghi (transcript messages), cùng với các lệnh SQL để thiết lập trên Supabase.
- Kết quả: AI đã cung cấp toàn bộ mô hình dữ liệu bằng Swift, cùng với schema và lệnh SQL. Tôi chỉ cần sao chép và kiểm tra trước khi chạy trên Supabase. Điều đáng ngạc nhiên là mọi thứ hoạt động ngay từ lần đầu tiên, tiết kiệm hàng giờ làm việc.
Bước 3: Kết nối giao diện với backend
Khi giao diện và backend đã sẵn sàng, bước tiếp theo là kết nối chúng lại với nhau. Tôi không thực hiện toàn bộ kết nối cùng lúc mà chia nhỏ theo từng tính năng để đảm bảo độ chính xác.
- Cách thực hiện: Tôi yêu cầu AI cập nhật từng phần của giao diện để lấy dữ liệu thực từ Supabase thay vì dữ liệu giả. Ví dụ, tôi yêu cầu cập nhật danh sách cuộc họp để hiển thị dữ liệu thực, đồng thời thêm trạng thái tải (loading states) và xử lý lỗi (error handling).
- Kết quả: Vì AI đã có thông tin về cả giao diện và backend, việc kết nối diễn ra rất mượt mà. Đây là bước quan trọng giúp ứng dụng hoạt động thực sự.
Bước 4: Hoàn thiện và tối ưu giao diện
Bước cuối cùng là giai đoạn hoàn thiện, nơi tôi tập trung vào các tương tác phức tạp, hoạt ảnh và điều chỉnh giao diện để đạt được trải nghiệm người dùng tốt nhất.
- Cách thực hiện: Tôi chia nhỏ các yêu cầu thành từng nhóm 2-3 thay đổi để AI dễ dàng xử lý. Ví dụ, tôi có thể yêu cầu "tăng độ bo góc, thêm bóng nhẹ và sử dụng font chữ kiểu máy đánh chữ".
- Lời khuyên: Giai đoạn này thường tốn nhiều thời gian, nhưng với sự hỗ trợ của AI, việc lặp lại và điều chỉnh trở nên nhanh chóng hơn nhiều.
Bí quyết sử dụng AI hiệu quả: Kỹ năng prompting
Một trong những yếu tố quan trọng nhất khi làm việc với AI là kỹ năng prompting (đưa ra lời nhắc). Dưới đây là ba nguyên tắc cơ bản mà tôi đã đúc kết sau nhiều năm sử dụng AI để lập trình.
1. Cụ thể hóa yêu cầu của bạn
AI giống như một kỹ sư cấp dưới rất giỏi nhưng dễ hiểu sai ý. Vì vậy, bạn cần đưa ra yêu cầu càng cụ thể càng tốt để giảm thiểu sai sót.
- Ví dụ prompt kém: "Tạo một giao diện cho ứng dụng họp."
- Ví dụ prompt tốt: "Tạo giao diện danh sách cuộc họp với các mục hiển thị tên, ngày giờ và nút tham gia, sử dụng màu xanh lam làm chủ đạo."
2. Cung cấp ngữ cảnh trực quan
Một mẹo cực kỳ hữu ích là cung cấp hình ảnh hoặc ngữ cảnh trực quan cho AI. Nhiều công cụ như Cursor cho phép bạn tải lên ảnh chụp màn hình giao diện hoặc thông báo lỗi.
- Cách áp dụng: Khi làm việc với giao diện của Lily, tôi thường chụp ảnh các mẫu UI mà tôi thích, tải lên Cursor và yêu cầu AI tạo giao diện tương tự. Tương tự, khi gặp lỗi, tôi chụp ảnh lỗi và yêu cầu AI sửa chữa.
- Lợi ích: Điều này giúp tiết kiệm hàng giờ debug và đảm bảo AI hiểu rõ yêu cầu của bạn.
3. Chia nhỏ yêu cầu và sẵn sàng lặp lại
Đừng cố gắng yêu cầu AI làm mọi thứ trong một lần. Thay vào đó, hãy bắt đầu với những yêu cầu cơ bản và lặp lại dần dần.
- Cách thực hiện: Thay vì yêu cầu AI xây dựng toàn bộ tính năng với 50 yêu cầu chi tiết, hãy bắt đầu với 2-3 yêu cầu cơ bản, sau đó tiếp tục điều chỉnh qua nhiều lần prompt.
- Lợi ích: Cách tiếp cận này giúp AI tập trung và giảm nguy cơ sai sót.
Những hạn chế của AI và cách khắc phục
Mặc dù AI là công cụ mạnh mẽ, nó không phải lúc nào cũng hoàn hảo. Dưới đây là một số hạn chế mà tôi gặp phải và cách tôi xử lý chúng.
1. AI có thể đi vòng quanh hoặc mắc lỗi lặp lại
Khi xử lý các tác vụ phức tạp, AI đôi khi bị "lạc hướng" hoặc lặp lại lỗi. Để khắc phục, tôi sử dụng tính năng "restore to checkpoint" trên Cursor để quay lại điểm khởi đầu và thử cách tiếp cận khác.
2. AI có thể "tưởng tượng" ra API không tồn tại
Đặc biệt khi phát triển ứng dụng iOS, AI đôi khi tạo ra các API không có thật từ tài liệu của Apple. Để giải quyết, tôi tải tài liệu chính thức (như tài liệu Deepgram hoặc Apple) lên Cursor để AI có thông tin chính xác.
3. Đừng ngại thử nghiệm
Dù có hạn chế, tôi khuyến khích bạn thử nghiệm và "đẩy giới hạn" của AI. Ví dụ, khi xây dựng tính năng tạo ghi chú cuộc họp cho Lily, tôi yêu cầu AI xây dựng cả giao diện và logic trong một lần. Thật bất ngờ, nó đã làm được ngay từ lần đầu tiên!
Công cụ và mẹo sử dụng AI hiệu quả
Hiện tại, tôi sử dụng Claude 3.7 cho hầu hết các dự án lập trình, bao gồm cả web và Swift. Ngoài ra, tôi cũng tận dụng Cursor với chế độ Agent Mode và tính năng autocomplete. Một mẹo nhỏ nhưng cực kỳ hữu ích là sử dụng workspaces trên Cursor để mở nhiều repository cùng lúc, giúp AI hiểu toàn bộ ngữ cảnh của dự án full-stack.
Nếu bạn có công cụ hoặc mẹo nào hay hơn, hãy chia sẻ trong phần bình luận. Tôi luôn sẵn sàng học hỏi để cải thiện quy trình của mình!
Lời khuyên cho người mới bắt đầu với AI
1. AI có thực sự giỏi lập trình không?
Câu trả lời là có, AI cực kỳ giỏi nếu bạn biết cách sử dụng. Tuy nhiên, nó chỉ là công cụ và hiệu quả phụ thuộc vào kỹ năng của người dùng. Nếu bạn không dành thời gian tìm hiểu cách sử dụng, kết quả có thể không như mong đợi. Nhưng nếu bạn thành thạo, AI có thể giúp tăng năng suất ít nhất gấp 3 lần.
2. Bạn có cần biết lập trình để sử dụng AI không?
Điều này phụ thuộc vào độ phức tạp của dự án. Với ứng dụng đơn giản như danh sách việc làm, bạn có thể không cần biết nhiều về lập trình. Nhưng với các dự án phức tạp, việc hiểu biết về code là rất cần thiết để xử lý lỗi và điều chỉnh kết quả từ AI.
Kết luận
Xây dựng một ứng dụng hoàn chỉnh trong một tuần không còn là điều không thể nhờ sự hỗ trợ của AI. Với quy trình 4 bước mà tôi đã chia sẻ – từ xây dựng giao diện, thiết kế dữ liệu, kết nối hệ thống đến hoàn thiện – bạn có thể tiết kiệm thời gian và đạt được kết quả ấn tượng. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng AI chỉ là công cụ, và hiệu quả phụ thuộc vào cách bạn sử dụng nó. Hãy thử nghiệm, học hỏi kỹ năng prompting và đừng ngại đẩy giới hạn của công nghệ này. Bạn đã sẵn sàng để siêu năng suất với AI chưa? Bắt đầu ngay hôm nay và chia sẻ trải nghiệm của bạn nhé!
